اسپایک لی
شلتون جکسون اسپایک لی کارگردان، تهیهکننده، فیلمنامهنویس، هنرپیشه و استاد برجسته دانشگاه نیویورک، متولد 20 مارس 1957 است. او پسر ژاکلین کارول (با نام خانوادگی شلتون)، معلم هنر و ادبیات، و ویلیام جیمز ادوارد لی سوم، موسیقیدان است. لی سه خواهر و برادر کوچکتر به نامهای جوی، دیوید و سینکئه دارد که هر کدام در موقعیتهای مختلفی در فیلمهای لی کار کردهاند. اسپایک لی در کالج مورهاوس، یک کالج تاریخی سیاهپوستان در آتلانتا ثبتنام کرد، و در آنجا اولین فیلم دانشجویی خود را با نام Last Hustle در بروکلین ساخت. او دورههای فیلم را در دانشگاه کلارک آتلانتا گذراند و با مدرک لیسانس ارتباطات جمعی از مورهاوس فارغ التحصیل شد. او کار فارغ التحصیلی را در مدرسه هنر Tisch دانشگاه نیویورک انجام داد و در آنجا مدرک کارشناسی ارشد هنرهای زیبا را در سینما و تلویزیون دریافت کرد.
در سال 1983، لی اولین فیلم کوتاه مستقل خود را با « Joe’s Bed-Stuy Barbershop: We Cut Heads » به نمایش گذاشت. لی این فیلم را بهعنوان پایاننامه کارشناسی ارشد خود به مدرسه هنر تیش ارسال کرد. در سال 1985، لی شروع به کار بر روی اولین فیلم بلند خود، « She’s Gotta Have It » نمود. این فیلم مردان و زنان رنگین پوست را نه بهعنوان دلال و فاحشه، بلکه بهعنوان شهرنشینان باهوش و مجلل به تصویر میکشد. در سال 1989، لی شاید مهمترین فیلمش را ساخت، « Do the Right Thing »، که بر تنشهای نژادی در محله بروکلین در یک روز گرم تابستان متمرکز بود. در کمال تعجب بسیاری از مردم، این فیلم نامزد بهترین فیلم یا بهترین کارگردانی در اسکار نشد و تنها دو نامزدی اسکار بهترین فیلمنامه اصلی (اولین نامزدی اسکار اسپایک لی) و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای دنی آیلو را بهدست آورد.
اسپایک لی به ساخت این دست از فیلمها ادامه داد، اما فیلمی که شاید در کارنامه او غیر معمول بهنظر برسد، « Inside Man » محصول 2006، با بازی دنزل واشنگتن، جودی فاستر، و کلایو اوون، چیوتل اجیوفور، ویلم دافو و کریستوفر پلامر است. این فیلم یک موفقیت مالی بود و 186 میلیون دلار از بودجه 45 میلیون دلاری بهدست آورد. با وجود بیمهریهای آکادمی به او و فیلمهایش، در سال 2015، لی جایزه افتخاری اسکار را از آکادمی علوم و هنرهای تصاویر متحرک برای کمک هایش به صنعت فیلم دریافت کرد.
پروژه بعدی لی یک فیلم موزیکال درباره داستان منشأ ویاگرا، داروی اختلال نعوظ فایزر است. اخیراً، او قراردادی کلی با نتفلیکس برای کارگردانی و تولید فیلمهای جدیدتر امضا کرده بود. علاوهبر کارگردانی فیلم، اسپایک لی بهعنوان استاد دورهای در دانشگاه نیویورک نیز مشغول تدریس است و تا به امروز آن را ادامه دادهاست.